تفسیر بوم دیرینه شناختی توالی های ائوسن شمال غربی جیرفت بر مبنای روزن داران کف زی کوچک (برش های چینه شناسی سبزواران و سد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید محمدرضا حسینی راویز ¹
• مسیح افقه ²
• مهناز پروانه نژاد شیرازی ³

¹ دانشجوی دکتری چینه نگاری و دیرینه شناسی، گروه زمین شناسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران

² دانشیار گروه زمین شناسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران

³ دانشیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22067/sed.facies.2021.41987

چکیده

به منظور انجام مطالعات بوم شناسی دیرینه نهشته های ائوسن منطقه جیرفت در زون ایران مرکزی، برش های چینه شناسی سبزواران به ضخامت 230 متر و سد به ضخامت 45 متر انتخاب گردید. سنگ شناسی برش های فوق عمدتا شامل مارن، ماسه سنگ، سیلتستون و سنگ آهک می باشد. بر اساس حضور روزن داران شناور شاخص سنی، محدوده ائوسن میانی- پسین برای برش های مورد نظر قابل استنباط است. در این مطالعه محدوده عمق دیرینه و سایر مشخصه های حوضه قدیمه از قبیل میزان اکسیژن و مواد غذایی، نسبت مورفوتایپ های سطح زی به درون زی و همچنین نسبت روزن داران شناور به کف زی کوچک مورد مطالعه قرار گرفتند. بر این اساس برای برش های مورد مطالعه سد و سبزواران (محدوده ائوسن) عمقی معادل ساب لیتورال و نریتیک با محدوده تا 200 متری پیشنهاد می شود. همچنین بررسی ریخت شناسی روزن داران کف زی سطح زی به درون زی (EP/IN) نشان می دهد که  در بخش پایینی هر دو برش این نسبت بیشتر بوده و نشان دهنده شرایط محیطی اکسیژن بالا و مواد غذایی کم (شرایط الیگوتروفیک) میباشد. در این برش ها به سمت راس محدوده ائوسن، حالت غالب با گونه های درون زی می‌باشد و نسبت ریخت شناسی (EP/IN) کاهش مییابد که نشان دهنده کاهش مقدار اکسیژن و افزایش مواد غذایی (شرایط یوتروفیک) است.

کلیدواژه‌ها

• ایران مرکزی
• ائوسن
• دیرینه بوم شناسی
• روزن داران کف زی کوچک

موضوعات

• ریزرخساره‌ها و محیط‌های رسوبی

---